De 5 kweekvijvers van overtuigingen die jouw waarheid bepalen
Terwijl ik in de auto zit na een lange dag training geven, gaan mijn gedachten naar de toch wat verhitte discussie met één van de deelnemers. Een welles nietes discussie waarin de overige deelnemers als toeschouwers van een tenniswedstrijd met pijn in hun nek de deur uitgingen. Ik vraag me af wat daar nou gebeurde en aangezien ik groot fan ben van Nederlandstalige muziek staat 100% NL op. Marco (Borsato), hoe kan het ook anders, komt met de oplossing als zijn nummer ‘De Waarheid’ precies op dat moment gedraaid wordt. Normaal weet hij precies de juiste woorden te vinden om de situatie te beschrijven, alleen deze keer heb je het fout Marco, het is niet DE waarheid. Ik zal je uitleggen waarom en dat heeft alles te maken met overtuigingen.
Maar wat is een overtuiging? Een overtuiging kan je zien als een soort poortwachter die bij de ingang van je hersenen staat om te keuren of wat jij ziet, hoort, ruikt, proeft of voelt goed of fout is. Het is het voorgevormd filter waarmee jij bepaalt of iets tot jouw waarheid behoort of niet. Maar waar komen ze dan vandaan? En waarom heeft de ene persoon overtuigingen die hem de grootste held maakt en de ander juist de grootste droeftoeter? Om overtuigingen voor je te laten werken is het belangrijk te begrijpen hoe ze gekweekt worden. Daarvoor neem ik je mee in mijn verhaal over hoe ik mij heb ontwikkeld van supply chain managementtrainee tot spreker en trainer op het gebied van persoonlijk leiderschap.
Ik groeide op in een gezin van vier kinderen, waarin op traditionele wijze mijn vader voor de kost zorgde en mijn moeder voor de kinderen. Tijdens mijn jeugd en studententijd zag ik voornamelijk mensen die hun school netjes afrondden, een vervolgstudie deden en daarna in het bedrijfsleven aan de bak gingen. Hier ontwikkelde ik mijn eerste overtuigingen over hoe mijn ‘carrière pad’ eruit zou moeten zien. Kweekvijver 1: je omgeving.
Tijdens mijn studie werd ik ‘toevallig’ door paniekaanvallen en angsten overvallen op plekken als treinen, collegezalen en restaurants. Om die te overwinnen was ik genoodzaakt om mijn gedachten en achterliggende overtuigingen in kaart te brengen. Hierdoor kreeg ik nieuwe inzichten in wat ik echt belangrijk vond en hoe ik mijn leven in wilde vullen. Kweekvijver 2: gebeurtenissen.
Doordat ik inzag hoeveel dit mij opleverde raakte ik gepassioneerd over persoonlijk leiderschap en motivational speaking. Ik luisterde dagelijks naar Jim Rohn, Les Brown en Tony Robbins en verslond boeken om meerdere perspectieven te leren kennen. Het luisteren naar de ervaring en kennis van anderen hielp mij om kritisch naar mijn eigen overtuigingen te kijken en mijn perspectief op bepaalde situaties te veranderen. Kweekvijver 3: kennis.
Tijdens het luisteren naar motivational speaking ontstond mijn droom om zelf ook spreker te worden. Van angsthaas tot bühnetijger, dat was mijn nieuwe missie. Alleen moest ik daarvoor natuurlijk wel een eerst stap zetten. Maar hoe dan? Want belemmerende overtuigingen als ‘mijn verhaal moet eerst perfect af zijn voordat ik ga spreken’ of ‘ik mag geen fouten maken’ weerhielden mij er lange tijd van die eerste stap te maken. Gelukkig kreeg ik een eerste duwtje in de rug van mijn trainingsgroepje om een eerste speech te schrijven en sprak ik voor een groep van zeven man. Ik deed het bijna in mijn broek toen ik het moest doen, maar de eerste stap was gezet en met succes. Dit gaf me vertrouwen om door te gaan, waardoor de groepen steeds groter werden en ik steeds vaker mocht spreken. Mijn belemmerende overtuigingen maakten plaats voor succesvolle overtuigingen als ‘falen bestaat niet, er zijn alleen resultaten.’ Hierdoor geloof ik inmiddels niet meer in mislukken. Ik behaal altijd een bepaald resultaat en als dat nog niet de gewenste uitkomst heeft, dan is het een leerervaring voor mij. Daarna probeer ik het op een andere manier en ga ik net zo lang door totdat ik het gewenste resultaat heb. Kweekvijver 4: behaalde resultaten.
Het zijn erg waardevolle kweekvijvers, maar de belangrijkste bron van overtuigingen heb ik nog niet eens benoemd. Als ik luister naar motivational speaking of een ontspanningsoefening doe, ben ik in staat om te fantaseren over hoe ik wil dat mijn toekomst eruitziet. Ik beeld het me dan zo levendig in alsof het nu al plaatsvindt. Het mooie hieraan is dat je hersenen niet het onderscheid weten tussen wat echt is en wat jij je inbeeldt. Dit verandert dan ook direct mijn stemming en daarmee mijn overtuigingen. Ik kan als het ware mijn behaalde resultaten al ervaren voordat de gebeurtenis daadwerkelijk plaatsvindt. Zo beeld ik me zo levendig mogelijk in hoe ik voor een zaal sta en mijn verhaal succesvol over de bühne breng. Ik zie voor me hoe ik de juiste toon weet aan te slaan, de juiste woorden weet te vinden, de stiltes weet te laten vallen en hoe ik toewerk naar een succesvol einde, een daverend applaus, tranen van geluk en natuurlijk een staande ovatie. Het is net alsof je ‘Thunderstruck van AC/DC’ opzet in je Opel Corsa uit 1998 om vervolgens het gevoel te hebben dat je Max Verstappen bent. Kweekvijver 5: visualisatie. Kleine kanttekening, het is dan natuurlijk wel zo handig om de succesvolle afloop te visualiseren.
Waarom dit zo waardevol is? Jouw overtuigingen zijn jouw poortwachters voor wat goed of fout is, ze bepalen jouw werkelijkheid. Maar of die poortwachter een held of een droeftoeter is en wat zijn beoordelingscriteria zijn dat kan je zelf bepalen. Allereerst door bewust te worden van het feit dat we onze eigen realiteit creëren en dat we geen marionettenpop van onze omstandigheden zijn. Daarnaast verander je jouw realiteit door je te omgeven met mensen die succesvolle overtuigingen hebben, nieuwe ervaringen op te doen, je kennis te verbreden, resultaten te behalen en te visualiseren. Daarmee is jouw realiteit de realiteit die je zelf creëert. En, oh ja Marco, het is dus niet DE waarheid, maar JOUW waarheid.